دستگاه ماينر

از ارتباط بين قيمت بيت كوين و نرخ هش و همچنين ارتباط بين قيمت اين ارز ديجيتال و پديده هاوينگ (halving) بسيار صحبت شده است. هاوينگ بعدي بيت كوين در مي ماه امسال روي مي‌دهد و بسياري منتظر واكنش ماينر‌ها به اين پديده و تغييرات قيمت بيت كوين هستند.

 هاوينگ 2016،  هاوينگ 2020 گرفت

آخرين هاوينگ بيت كوين در نهم جولاي سال 2016 روي داد. اين ارز ديجيتال در روز هاوينگ با كاهش قيمت مواجه شد و كلا در آن ماه با افت حدودا 7.5 درصدي روبرو شد. بعد از ماه جولاي بود كه بيت كوين رفته‌رفته احيا شد و نهايتا تا 31 دسامبر آن سال به قيمت حدودا 963 دلار رسيد.

در هاوينگ 2016 نيز نرخ هش افزايش پيدا كرد و اين سودآوري ماينر‌ها را كاهش داد زيرا مجبور بودند براي كسب همان مقدار بيت كوين سابق، دو برابر نيرو مصرف كنند.

رفتار قيمت مشابه بيت كوين و تكامل نرخ هش به هنگام فورك بيت كوين كش

فورك بيت كوين كش (BCH) در آگوست 2017 نيز مثالي ديگر است كه تاثير مستقيم بر ماينر‌ها گذاشت. واكنش بيت كوين به اين فورك منفي بود و بيت كوين در آن روز سخت با كاهش قيمت مواجه شد؛ اما بعد از آن كم‌كم قيمت بيت كوين احيا شد و اين ارز ديجيتال به رشد خود ادامه داد و در نهايت به بالاترين قيمت تاريخ خود رسيد.

نرخ هش در سال 2016 از 31 جولاي تا 1 آگوست افزايش پيدا كرد و بعد از اين زمان فراز و نشيب‌هايي روي داد و در كل، نرخ هش در آن سال روندي افزاينده داشت.

ارتباط قوي بين قيمت بيت كوين و نرخ هش

تجربه نشان داده است كه ارتباطي قوي بين دو متغير قيمت بيت كوين و نرخ هش موجود است. ضريب همبستگي اين دو متغير در سال 2016 برابر با 86.2 درصد بود و اين رقم در سال 2017 به 91.5 درصد رسيد. سال 2018 تنها سالي بوده است كه ضريب همبستگي بين اين دو متغير منفي بوده است. در سال 2019 نيز باز اين رابطه مثبت بود و ضريب همبستگي برابر 59.5 درصد بود.

ضريب همبستگي صد به معني اين است كه دو متغير كاملا مرتبط هستند و در جهت هم حركت مي‌كنند. ضريب همبستگي 100- به اين معني است كه ارتباط معكوس بين دو متغير وجود دارد و اين دو متغير كاملا در جهت عكس هم رفتار مي‌كنند. ضريب همبستگي صفر هم به معني اين است كه ارتباطي بين دو متغير وجود ندارد.

وقتي از مدل‌هاي رگرسيون (regression models) براي تعيين تاثير‌گذاري نرخ هش بر قيمت بيت كوين استفاده مي‌كنيم، مي‌توان نتايج نسبتا متناقضي را مشاهده كرد. اين يعني كه ما نمي‌توانيم به نتيجه‌گيري در مورد اين رفتار در طول ساليان مختلف برسيم. در سال 2019، ارتباط منفي كوچكي بين نرخ هش و قيمت بيت كوين ديده شد و با افزايش يك درصدي نرخ هش، قيمت بيت كوين به ميزان 0.01 درصد كاهش مي‌يافت. در بقيه سال‌ها ارتباطي بين اين دو متغير ديده نشد و تنها شاهد نتايج متناقضي بوديم.

يك همبستگي مثبت كوچك در طول هاوينگ گذشته

در جولاي سال 2016 كه هاوينگ روي داد، ارتباط مثبت كوچكي بين نرخ هش و قيمت بيت كوين ديده شد. در اين زمان، وقتي كه نرخ هش 1 درصد افزايش پيدا مي‌كرد، قيمت بيت كوين هم به ميزان 0.018 درصد افزايش پيدا مي‌كرد و اين دو متغير در آن ماه، ارتباطي مثبت با هم داشتند.

چشم‌انداز هاوينگ 2020

هاوينگ بعدي بيت كوين نزديك است و در آن، پاداش استخراج از 12.5 بيت كوين به 6.25 خواهد رسيد. بنابراين بايد انتظار داشت كه ماينر‌ها اقدام به فروش كوين‌هاي خود به دليل كاهش يافتن پاداش استخراج كنند و اين در كوتاه مدت بر قيمت بيت كوين تاثيري منفي خواهد داشت.

پس با توجه به افزايش نرخ هش و همچنين هاوينگ پيش رو، بايد انتظار كاهش قيمت بيت كوين را به طور موقت داشت، اما تجربه نشان داده كه در دراز مدت قيمت احيا خواهد شد. البته اين نوشتار را نبايد به عنوان توصيه سرمايه‌گذاري در نظر بگيريد و حتما بايد تحقيق خود را در اين زمينه انجام دهيد.

اولين هاوينگ بيت كوين 28 نوامبر سال 2012 (آذر 91) اتفاق افتاد. در آن زمان، تعداد صرافي‌هاي بزرگ ارز ديجيتال كه معاملات بيت كوين را انجام مي‌دادند، انگشت‌شمار بود و به همين دليل خريد بيت كوين كار نسبتاً دشواري به حساب مي‌آمد؛ به همين دليل بسياري از تحليلگران مي‌گويند ممكن است نتوان به داده‌هاي بازار تا قبل از سال 2016 كه تعداد صرافي‌هاي بزرگ بسيار كم بود، اعتماد كرد.

قيمت بيت كوين در زمان دو هاوينگ قبلي

پس از اولين هاوينگ در سال 2012، چيزي در حدود 11 ماه طول كشيد تا قيمت بيت كوين وارد يك دوره افزايش قيمت سهمي‌وار شود و شتاب قيمت رو به بالاي خود را تثبيت كند. در نوامبر 2012، قيمت بيت كوين در صرافي بيت استمپ در محدوده 12 دلار قرار داشت. تقريباً يك سال بعد در نوامبر 2013 (آذر 92)، قيمت بيت كوين به 1,100 دلار رسيد و ركورد 7562% افزايش قيمت را به ثبت رساند.

دومين هاوينگ شبكه بيت كوين در جولاي 2016 (تير 95) اتفاق افتاد. در آن زمان، پس از اينكه يك ريزش قيمتي شديد از 1,100 دلار روي داد، قيمت بيت كوين در رقم 600 دلار ثابت ماند. سپس پادشاه ارزهاي ديجيتال يك افزايش قيمت شديد را در ماه مه 2017 (ارديبهشت 96) آغاز كرد كه باز هم دقيقاً 11 ماه پس از هاوينگ بود. اين رويداد درست همان‌طور كه در سال 2012 اتفاق افتاده بود، تكرار شد. بنابراين هر دو هاوينگ گذشته نشان مي‌دهند كه قيمت بيت كوين تمايل دارد تا به جاي افزايش سريع قيمت، 10 تا 11 ماه پس از وقوع هاوينگ افزايشي شديد داشته باشد.

چرا افزايش شديد قيمت بيت كوين ماهها پس از هاوينگ اتفاق مي‌افتد؟

ماينرهاي بزرگ تمايل دارند حدود 12 ماه قبل از نصف شدن پاداش بلاك، مقداري پول را به عنوان بافر يا تضمين ذخيره كنند؛ زيرا هميشه خطر كاهش قيمت بيت كوين به دنبال كاهش درآمد ماينرها وجود دارد. اما ماينرهاي كوچك ابزارها يا منابع مالي لازم براي آماده شدن جهت رويارويي با هاوينگ، پيش از وقوع آن، را در اختيار ندارند.

داده‌هاي مختلف از جمله داده‌هايي كه از نمودارهاي شركت ديجيتال اسِتز ديتا (Digital Assets Data) به دست آمده است، نشان ميدهد كه ماينرها در هفته‌هاي اخير بيشتر از آنچه بيت كوين استخراج كرده باشند، بيت كوين فروخته‌اند. همان‌طور كه سرمايه‌گذاران بزرگي مانند جو007، كه گفته مي‌شود بزرگترين نهنگ در صرافي بيت فينكس است اشاره كرده‌اند، احتمال فروش عمده بيت كوين توسط ماينرها هنوز در قيمت تأثير خودش را نگذاشته است.

هنگامي كه ماينرهاي كوچك به فروش بيت كوين ادامه مي‌دهند، فشار فزاينده‌اي را براي فروش روي بازار معاملات ارز ديجيتال اعمال مي‌كنند. برخي از دستگاه ماينرها تمايل دارند كه دارايي‌هاي خود را در بازارهاي مستقيم و خارج از صرافي به فروش برسانند. اما با گذشت زمان، اثر فروش در بازارهاي خارج از صرافي هم در بازار مبادلاتي اصلي نمايان خواهد شد.

اواسط ماه مارس، جو 007 هشدار داد كه ماينرهايي كه بيش از حد از اهرم معاملاتي استفاده مي‌كنند، در زمان وقوع هاوينگ، به شكلي باورنكردني زيان خواهند كرد كه مي‌تواند به معناي توقف فعاليت برخي ماينرها و در نهايت فروش عمده بيت كوين در پلتفرم‌هاي صرافي‌ها و نيز در پلتفرم‌هاي تبادل مستقيم باشد.

چرا سرمايه‌گذاران انتظار دارند پس از هاوينگ قيمت بيت كوين افزايش يابد؟

جان تودارو (John Todaro)، رئيس بخش تحقيقات تريد بلاك (TradeBlock)، در اوايل سال 2020 گفت دليل اصلي سرمايه‌گذاران براي اينكه انتظار دارند قيمت بيت كوين در مدتي كوتاه پس از هاوينگ ماه مي (ارديبهشت يا خرداد) افزايش يابد، اين است كه هزينه سر به سر استخراج بيت كوين به رقمي بين 12,000 تا 15,000 دلار افزايش خواهد يافت. بسياري از سرمايه‌گذاران مي‌گويند، از آنجايي كه استخراج يك بيت كوين 12,000 دلار هزينه برمي‌دارد، منطقي است كه انتظار داشته باشيم قيمت بيت كوين پس از هاوينگ به بيش از 12,000 دلار برسد.

در عين حال كه اين احتمال وجود دارد كه قيمت بيت كوين سرانجام به كانال 12،000 تا 15،000 دلار وارد شود، ماينرهاي بزرگ براي مقابله با كاهش احتمالي قيمت بيت كوين پس از هاوينگ، دارند مبلغ قابل‌توجهي را به عنوان بافر آماده مي‌كنند. تحقيقات تودارو نشان مي‌دهد كه تجهيزات استخراج جديدتر كه شركت‌هاي بزرگي مانند بيت مين و كنان (Canaan) توليد مي‌كنند، به شكل مداوم در حال پيشرفته‌تر شدن است كه سبب مي‌شود محاسبه هزينه سر به سر استخراج بيت كوين مدام تغيير كند. بر اساس تحقيقات شركت تريد بلاك، تجهيزات استخراج كارامدتر و برق ارزان‌تر مي‌تواند هزينه‌هاي استخراج را حتي پس از اينكه هاوينگ روي داد، به شكل قابل‌توجهي كاهش دهد.

براي ماينرهاي بزرگ كه بافرشان را به صورت نقدي آماده كرده‌اند و منابع لازم براي دستيابي به تجهيزات جديد استخراج را در اختيار دارند، كاهش سختي استخراج به دليل تنظيمات خودكار شبكه بيت كوين، اين امكان را فراهم مي‌كند كه اين افراد بتوانند در اولين ماه‌هاي پس از هاوينگ ثبات كسب‌وكارشان را حفظ كنند. به ياد داشته باشيد كه تعيين سختي شبكه بيت كوين به صورت خودكار توسط شبكه بيت كوين و بر اساس عواملي نظير تعداد ماينرها و قدرت پردازش آنها تعيين مي‌شود.

چه آينده‌اي براي بيت كوين پيش‌بيني مي‌شود؟

اگر روند قيمت بيت كوين از عملكردي كه در دو هاوينگ گذشته در سال‌هاي 2012 و 2016 داشت، پيروي كند، در اواسط سال 2021 يعني حدود 10 تا 11 ماه پس از هاوينگ امسال، بايد به شكل قابل‌توجهي افزايش يابد. به اين ترتيب، احتمال زيادي وجود دارد كه آن قيمت تا چند ماه بعد، كمتر از هزينه سر به سر استخراج باقي بماند. هزينه سر به سر جايي است كه ميزان هزينه‌هاي ماينرها با درآمدها مساوي مي‌شود.

با اين حال، با توجه به داده‌هاي تاريخي و تحقيقات درون زنجيره‌اي، درستي نظريه مشهوري كه مي‌گويد نرخ هش شبكه بيت كوين مي‌تواند نشان‌دهنده كاهش درآمد استخراج باشد و در نتيجه به يك «مار پيچمرگ» منجر شود كه امنيت شبكه بيت كوين را به شدت كاهش دهد، اثبات نشده است.

با اينكه هاوينگ حدود يك ماه ديگر اتفاق خواهد افتاد، نرخ هش شبكه بيت كوين كاهش زيادي نداشته و فقط تا رقمي كه در دسامبر 2019 (آذر) شاهدش بوديم، پايين آمده است. از آنجا كه در عرض دو سال گذشته نرخ هش شبكه دائما مقدار بالاتري را ثبت كرده است، احتمال كمي وجود دارد كه هاوينگ تأثير منفيِ قابل‌توجهي بر نرخ هش داشته باشد.

روند رشد هش ريت (قدرت پردازش ماينرها) شبكه بيت كوين طي يك سال گذشته

يك مطالعه كه از جانب صرافي بيتمكس (BitMEX) انجام شد، چند سناريو را پس از هاوينگ شناسايي كرد كه احتمال رخ دادن آنها وجود دارد. سناريوي اول مي‌گويد:

• هاوينگ تأثير بسيار بزرگي روي نرخ هش شبكه دارد و به كاهش 47 درصدي آن مي‌انجامد.

در سناريوي دوم مي‌خوانيم:

• هاوينگ فقط سبب كاهش 12 درصدي نرخ هش شبكه مي‌شود.

اين بدان معناست كه حتي اگر قيمت بيت كوين كمتر از هزينه‌هاي استخراج باقي بماند و به مدت سه يا چهار ماه اين روند را حفظ كند، با توجه به اينكه ماينرهاي بزرگ از قبل خودشان را آماده مي‌كنند و نرخ هش هم بعيد است افت فاحشي داشته باشد، نرخ هش شبكه بيت كوين احتمالا تا زماني كه قيمت بيت كوين با هزينه‌هاي استخراج برابر شود، ثابت باقي مي‌ماند.

از آنجا كه بعيد است پس از هاوينگ بلافاصله شاهد افزايش قيمت بيت كوين باشيم، احتمالاً ماينرهاي كوچك و آنهايي را كه بيش از حد از اهرم استفاده مي‌كنند تحت‌تأثير قرار خواهد داد، درست همان‌طور كه افت قيمت بيت كوين مي‌تواند سرمايه‌گذاراني را كه از اهرم‌هاي بالا استفاده كرده‌اند با مشكل مواجه كند.

ذكر اين نكته نيز حائز اهميت است كه، در ميانه ركود بازار ارزهاي ديجيتال، در بخش ماينينگ شاهد خريد شركت‌هاي كوچك و بزرگ زيادي از جانب ديگر شركت‌ها بوديم؛ به عنوان مثال هفته گذشته يك مركز استخراج در كبك كانادا به مبلغ 2?8 ميليون دلار خريداري شد. اين اتفاقات نشان مي‌دهد كه ماينرها انتظار يك ركود كوتاه‌مدت را در بخش استخراج ارز ديجيتال در سراسر جهان دارند، اما مي‌دانند كه شرايط در دراز مدت بهبود بهتر مي‌شود.